یک شرکت دانشبنیان ایرانی موفق شد نخستین داروی سلول درمانی مبتنی بر سلولهای بنیادی استرومال مشتق از جفت را با نام «دستروسل» وارد فهرست رسمی دارویی کشور کند؛ محصولی که نقطه عطفی در توسعه درمانهای پیشرفته سلولی و پزشکی باز ساختی در ایران به شمار میرود.
درمان جدید برای SR-aGvHD؛ عارضهای کشنده پس از پیوند سلولهای بنیادی
این دارو برای درمان بیماری حاد پیوند علیه میزبان مقاوم به کورتیکواستروئیدها (SR-aGvHD) طراحی شده است؛ بیماریای که پس از پیوند سلولهای بنیادی رخ میدهد و به دلیل پاسخ التهابی شدید بدن، خطرات جدی و تهدیدکننده حیات ایجاد میکند.
پیش از این، گزینههای درمانی محدود و عمدتاً وارداتی بود و بیماران با عوارض جانبی قابلتوجه روبهرو میشدند.
ویژگی داروی ایرانی: مؤثر، ایمن و آماده مصرف
«دستروسل» نخستین درمان سلولی آلوژنیک و آماده تزریق در کشور است. سلولهای استفادهشده در این محصول از جفت و پردههای جنینی استخراج میشوند؛ بافتهایی که بهطور طبیعی نقش مهمی در کاهش التهاب و تعدیل سیستم ایمنی دارند.
نتایج مطالعات بالینی نشان میدهد این دارو از اثربخشی بالا برخوردار بوده و عوارض جانبی جدی گزارش نشده است. موارد ثبتشده از عوارض، خفیف و موقتی بوده و بدون مداخله بهبود یافتهاند.
دریافت مجوز برای چندین اندیکاسیون درمانی
پس از ورود رسمی به فهرست دارویی کشور در سال ۱۴۰۳، این محصول در سال ۱۴۰۴ موفق شد مجوز استفاده برای موارد زیر را نیز دریافت کند:
-
GVHD حاد و مزمن
-
ARDS (سندرم زجر تنفسی حاد)
-
سپسیس
-
نارسایی حاد تنفسی
این مجوزها، دامنه کاربرد این داروی سلول درمانی را در درمان بیماریهای التهابی شدید و مقاوم به درمان، به شکل قابل توجهی گسترش میدهد.
تفاوت محصول ایرانی با نمونه خارجی
مدیر مارکتینگ این شرکت دانشبنیان در گفتوگو با ایسنا اعلام کرد که نمونه خارجی این دارو بر پایه سلولهای بنیادی مشتق از مغز استخوان ساخته میشود؛ در حالی که محصول ایرانی از پردههای جنینی و جفت تهیه شده است.
به گفته او، سلولهای مغز استخوان علاوه بر اثر ضد التهابی، نقش اصلی در خونسازی دارند، اما سلولهای مشتق از جفت به طور تخصصی برای کنترل التهاب طراحی و انتخاب شدهاند.
صرفهجویی ارزی چشمگیر
به دلیل تولید داخلی این دارو، قیمت آن حدود یک بیستم نمونه خارجی است، که به گفته مسئولان، تاکنون ۵۲ میلیون دلار صرفهجویی ارزی برای کشور به همراه داشته است.
تحول در پزشکی پیشرفته ایران
با ورود این داروی سلولی به چرخه درمان، ایران وارد مرحلهای جدید از توسعه فناوریهای سلولی و پزشکی باز ساختی شده است. محصول «دستروسل» اکنون به عنوان نخستین داروی سلولی آلوژنیک ثبتشده در فهرست دارویی کشور، نقش مهمی در:
-
کاهش نیاز به داروهای سرکوبکننده ایمنی
-
کاهش بستریهای مکرر
-
افزایش بقا و کیفیت زندگی بیماران
ایفا میکند و امید تازهای برای بیماران مبتلا به بیماریهای التهابی سخت و مقاوم فراهم ساخته است.
