در شرایطی که چین طی یک دهه گذشته به قطب جهانی تولید خودروهای برقی و هیبریدی تبدیل شده بود، اکنون نشانههایی از اشباع بازار و رقابت بیسابقه قیمتی دیده میشود.
به گفته تحلیلگر شناختهشده چینی، دن وانگ، بازار خودروهای برقی چین از تعداد بیش از حد بنیان گذاران و شرکتهای نوپا اشباع شده است و بسیاری از آنها در نبردی بیرحمانه برای بقا و سهم بازار گرفتار شدهاند.
رقابت بیپایان و حمایت دولتی
وانگ که طی سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۳ به عنوان تحلیلگر فناوری برای شرکت «گیوکال دراگونومیک» فعالیت داشته، میگوید:
«جنگ قیمت در بازار خودروهای برقی چین به این زودی ها متوقف نمیشود. دولتهای محلی، مهندسان و کارآفرینان همگی انگیزه بالایی برای حمایت از قهرمانان بومی دارند.»
او در کتاب خود با عنوان Breakneck (سرسامآور) توضیح داده است که یارانههای دولتی و سیاستهای حمایتی نقش مهمی در ورود غولهای فناوری مانند هواوی و شیائومی به صنعت خودرو داشتهاند. به گفته او، این حمایتها باعث شده سیلی از مدلهای جدید و بعضاً غیررقابتی وارد بازار شوند.
سقوط سودآوری بیوایدی
نمونه بارز اثر رقابت شدید، شرکت بیوایدی (BYD) است. این غول خودروسازی در سه ماهه دوم سال میلادی جاری، کاهش ۳۰ درصدی سود خالص را گزارش داد.
در گزارش مالی بیوایدی آمده است:
«بازاریابی سنگین و تخفیفهای گسترده، سود کوتاهمدت شرکت را کاهش داده است.»
این شرکت پیش تر اعلام کرده بود قیمت ۲۲ مدل خودروی برقی و هیبریدی را تا پایان ژوئن کاهش خواهد داد تا در رقابت قیمتی با سایر برند های داخلی باقی بماند.
رقابت بیرحمانه در اکوسیستم چینی
وانگ در گفتوگو با بیزینس اینسایدر افزود:
«رقابت در چین بیرحمانه است و تغییر این وضعیت دشوار خواهد بود. این مسئله بخشی از ماهیت اکوسیستم کارآفرینی در چین است که فرصتها را با سرعت دنبال میکند.»
بر اساس گزارش مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی آمریکا (CSIS)، دولت چین از سال ۲۰۰۹ تاکنون بیش از ۲۳۰ میلیارد دلار برای حمایت از صنعت خودروهای برقی هزینه کرده است.
آر.جی. اسکارینگ، مدیرعامل شرکت آمریکایی ریویان نیز تأکید کرده که:
«خودروهای برقی چینی به دلیل یارانههای دولتی و نیروی کار ارزانتر، نسبت به رقبای بینالمللی بسیار ارزانتر هستند.»
آینده صنعت: حذف شرکتهای ضعیف؟
در همین حال، هی شیائوپنگ، مدیرعامل شرکت اکسپنگ (XPeng) پیشبینی کرده که بین سالهای ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷، بازار چین وارد مرحله حذف خودروسازان ضعیف خواهد شد.
او گفته است:
«تا ده سال آینده، احتمالاً فقط هفت شرکت بزرگ خودروسازی در چین باقی خواهند ماند.»
جمعبندی:
بازار خودروهای برقی چین که زمانی به عنوان نماد نوآوری و رشد سریع فناوری سبز شناخته میشد، اکنون با فشار قیمتی، اشباع مدلها و رقابت طاقتفرسا مواجه است.
تحلیلگران معتقدند اگر دولت چین به سیاستهای حمایتی گسترده ادامه دهد، احتمالاً ادغام و حذف برند های کوچکتر در سالهای آینده شدت خواهد گرفت.
