سازمانهای بیتوجه به نوآوری، به حذف از بازار محکوم میشوند!
حمیدرضا خدمتگزار، پژوهشگر و منتور مدیریت نوآوری و تعالی سازمانی، در گفتگو با خبرنگار شاخص اول ضمن تاکید بر ضرورت وجود نوآوری سازمانی، اظهار کرد: در شرایط اقتصادی پر نوسان ایران، نوآوری سازمانی نقشی حیاتی در حفظ رقابت پذیری شرکتها ایفا میکند. محدودیتهای ارزی، تحریمها و افزایش هزینهها موجب شده بنگاهها نتوانند صرفاً با تکیه بر مزیتهای سنتی رقابت کنند.
پژوهشگر و منتور مدیریت نوآوری و تعالی سازمانی تصریح کرد: نوآوری در انزوا شکل نمیگیرد؛ سازمانها باید در فضای رقابتی و باز، با نوآوری در مدلهای کسبوکار، فرایندها و محصولات، امکان استفاده بهینه از منابع، کاهش وابستگی به واردات و ارائه ارزشهای متمایز به مشتری را فراهم سازند.
خدمتگزار، خاطرنشان کرد: نوآوری سازمانی موجب افزایش چابکی، خلق جریانهای درآمدی جدید و ارتقای بهرهوری میشود و شرکتهای ایرانی در صورت حضور در اکوسیستم اثربخش، میتوانند مزیت رقابتی پایدار کسب کنند.
تعالی سازمانی؛ مسیر ارتقای بهرهوری اقتصادی
این منتور حوزه تعالی سازمانی بیان کرد: تعالی سازمانی با ایجاد رویکردی نظاممند برای بهبود مستمر، میتواند بهرهوری اقتصادی را در بخشهای دولتی و خصوصی ارتقا دهد. تمرکز بر مشتری، توسعه سبک رهبری اثربخش، مدیریت فرایندها و نوآوری، از جمله عوامل مؤثر در کاهش اتلاف منابع و افزایش ارزش آفرینی هستند.
وی تاکید کرد: مدلهایی چون EFQM ابزارهای عملی برای سنجش سطح بلوغ، شناسایی شکافها و تدوین برنامههای بهبود فراهم میکنند. در ایران نیز این مدلها، در صورت درک صحیح توسط نهادهای حاکمیتی و رهبران صنعت، میتوانند با تطبیق با شرایط اقتصادی و فرهنگی، کاربردی و مؤثر واقع شوند.
موانع نهادینهسازی نوآوری در فضای اقتصادی ایران
این پژوهشگر و منتور مدیریت نوآوری و تعالی سازمانی تصریح کرد: نهادینهسازی نوآوری در ایران با موانع متعددی مواجه است؛ از جمله سیاستهای کلان اقتصادی ناپایدار، تحریمها، نوسانات ارزی و نبود روابط مؤثر بینالمللی. فرهنگ سازمانی سنتی، با تأکید بر حفظ وضع موجود، سرزنش تفکر ساختار شکنانه و ترس از شکست، مانع بروز خلاقیت و یادگیری میشود. ضعف نظامهای انگیزشی، کمبود منابع مالی و فقدان حمایت مؤثر دولت از نوآوری، این چالشها را تشدید کردهاند.
بازده بلندمدت سرمایهگذاری در شرکتهای دانشبنیان
وی بیان کرد: سرمایهگذاری در نوآوری، بهویژه در شرکتهای دانشبنیان، بازده اقتصادی بلندمدت دارد. توسعه محصولات جدید، کاهش هزینهها، خلق بازارهای نو و افزایش ارزش افزوده از جمله نتایج این سرمایهگذاری هستند. شاخصهایی چون نرخ بازگشت سرمایه نوآوری، سهم محصولات جدید در درآمد کل، میزان صادرات مبتنی بر فناوری و ارزش داراییهای نامشهود، ابزارهای سنجش این بازده هستند.
تفاوت واکنش سازمانهای نوآور و سنتی در بحرانهای اقتصادی
خدمتگزار تصریح کرد: سازمانهای سنتی در مواجهه با بحران اقتصادی، رویکردی تدافعی دارند و منتظر بهبود شرایط میمانند؛ در حالیکه سازمانهای نوآور، بحران را فرصتی برای بازآفرینی میدانند. سازمانهای نوآور با چابکی در یادگیری، استفاده از مشاوران، باز طراحی مدل کسبوکار و بهرهگیری از فناوری، نهتنها بقا یافتهاند بلکه رشد کردهاند. در سبک رهبری سنتی، سازمانها گرفتار تکرار الگوهای گذشته هستند و در بهترین حالت، حفظ وضعیت موجود را دنبال میکنند.
