روابط ایران و چین سالهاست زیر ذرهبین تحلیلگران و مردم قرار دارد؛ اما چیزی که امروز بیش از نزدیکی سیاسی و دیپلماتیک این دو کشور، شهروندان ایرانی را نگران کرده، اشباع بازار ایران از کالاهای بیکیفیت چینی است. کالاهایی مصرفی، ارزان و عمدتاً فاقد ارزش واقعی که مشتری در نهایت «ناچار به انتخاب» آنهاست.
📉 از پیمانهای بزرگ تا واقعیت بازار
چین امروز نه فقط یک قدرت اقتصادی، بلکه با نمایش قدرت نظامی، جاه طلبی خود برای هژمونی جهانی را هم آشکار کرده است. ایران در پیمانهای بینالمللی چون شانگهای و بریکس کنار چین حضور دارد، اما واقعیت این است که در بزنگاههای حساس – مثل جنگ ۱۲روزه – حمایتی فراتر از صدور بیانیه نصیب ایران نشد.
از منظر اقتصادی هم اگرچه قرارداد ۲۵ ساله و وعده ۴۰۰ میلیارد دلاری سرمایهگذاری پکن در ایران مطرح شد، اما در عمل بازار ما بیشتر مقصد صادرات کالاهای مصرفی و بیکیفیت چینی شده است، تا محلی برای سرمایهگذاری واقعی.
🛒 تسلط چین بر بازار داخلی ایران
-
حجم رسمی مبادلات: حدود ۱۶ میلیارد دلار صادرات ایران به چین (عمدتاً نفت ارزان) در برابر ۱۹ میلیارد دلار صادرات چین به ایران.
-
واقعیت میدانی: بیشتر کالاهای بازار ایران – از پوشاک و لوازم خانگی تا قطعات الکترونیک و حتی خودرو – چینی هستند.
-
خودروهای چینی با ظاهر جذاب و آپشنهای متعدد وارد میشوند، اما کیفیت پایین، هزینه بالا و خدمات پس از فروش ناکارآمد، مشتریان را ناراضی کرده است.
⚠️ مشتری ناچار، نه مختار
بازار ایران امروز پر است از کالاهای نامرغوب و دست چندم چینی؛ کالاهایی که به صورت فلهای وارد کشور میشوند و امکان رقابت را از تولیدکننده داخلی گرفتهاند. شهروند ایرانی در این شرایط نه «قدرت انتخاب» بلکه فقط اجبار به خرید دارد.
✅ جمعبندی
چین در شرایط تحریمی، از بازار داخلی ایران نهایت بهره را میبرد؛ از نفت ارزانقیمت تا بازاری مصرفی برای کالاهای کم کیفیت.
