بازار جهانی کودهای نانویی در آستانه جهشی بی‌سابقه قرار دارد و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که ارزش این بازار تا سال ۲۰۳۳ میلادی دو برابر خواهد شد. این رشد خیره‌کننده ناشی از افزایش نیاز به بهبود بهره‌وری محصولات کشاورزی، کاهش آلودگی خاک و آب و حرکت جهان به سمت کشاورزی هوشمند و پایدار است.
به گزارش مؤسسه Research and Markets، بازار جهانی نانو کودها که در سال ۲۰۲۴ ارزشی معادل ۳.۰۸ میلیارد دلار داشت، تا سال ۲۰۳۳ به حدود ۸.۷۷ میلیارد دلار خواهد رسید. این روند با نرخ رشد سالانه مرکب ۱۲.۳ درصد همراه است و بیانگر نقش کلیدی فناوری نانو در آینده کشاورزی جهان است.
نقش نانوکودها در کشاورزی نوین
کودهای نانویی با ساختار بسیار ریز خود، قابلیت جذب مواد مغذی توسط گیاه را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهند. این ویژگی نه‌تنها باعث کاهش هدر رفت مواد مغذی از طریق آب شویی می‌شود، بلکه به افزایش بازده محصولات و کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی نیز منجر خواهد شد.
متخصصان معتقدند که با افزایش جمعیت جهان و کاهش زمین‌های قابل کشت، نانو کودها می‌توانند یکی از پایدارترین راهکارها برای تأمین امنیت غذایی جهانی باشند.
سهم مناطق مختلف جهان
در سطح جهانی، منطقه آسیا-پاسفیک در خط مقدم توسعه و استفاده از فناوری نانو کودها قرار دارد، در حالیکه کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی تمرکز خود را بر اجرای روش‌های پایدار و سازگار با محیط زیست گذاشته‌اند.
از سوی دیگر، آمریکای لاتین و خاورمیانه نیز به عنوان بازارهای نوظهور در حال تجربه رشد قابل توجهی هستند؛ به‌ویژه با حمایت دولت‌ها و افزایش نگرانی نسبت به امنیت غذایی.
نوآوری شرکت‌ها و ترکیب با فناوری‌های هوشمند
شرکت‌هایی مانند Indian Farmers Fertiliser Cooperative Ltd. و EuroChem Group در حال توسعه فرمولاسیون های پیشرفته نانو کود هستند که می‌تواند مواد مغذی را به صورت هدفمند و زمان بندی شده به گیاه برساند.
همچنین، ترکیب فناوری نانو با کشاورزی دقیق (Precision Agriculture)، استفاده از پهپادها، حسگرها و سیستم‌های GPS را ممکن کرده است تا توزیع دقیق‌تر، مصرف کمتر و بازدهی بیشتر حاصل شود.
چالش‌ها و آینده پیش رو
طبق پیش‌بینی سازمان FAO، جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ به حدود ۹.۷ میلیارد نفر خواهد رسید و برای پاسخ به نیاز غذایی این جمعیت، تولیدات کشاورزی باید ۷۰ درصد افزایش یابد. در این مسیر، نانو کودها نقش حیاتی در افزایش بازدهی و کاهش مصرف کودهای شیمیایی خواهند داشت.
با این حال، کارشناسان تأکید می‌کنند که آگاهی پایین کشاورزان نسبت به مزایا و نحوه استفاده از نانو کودها، به‌ویژه در مناطق روستایی، یکی از موانع اصلی رشد بازار است. علاوه بر این، نبود استانداردهای ایمنی و چارچوب‌های قانونی شفاف در بسیاری از کشورها، مانع گسترش سریع‌تر این فناوری می‌شود.
برای تحقق پتانسیل کامل نانو کودها، ایجاد استانداردهای بین‌المللی، آموزش گسترده کشاورزان و همکاری بین نهادهای علمی و نظارتی ضروری است.
در مجموع، آینده کشاورزی جهان بدون شک در گرو فناوری‌های نوینی مانند نانو کودهاست که می‌توانند به‌طور هم‌زمان بهره‌وری، پایداری و امنیت غذایی را تضمین کنند.
