ضرورت‌های ایران در دوره پساجنگ؛ تقویت بخش خصوصی؛ پایدارترین پشتیبان اقتصاد
کارشناس اقتصاد سیاسی بین‌الملل با تأکید بر ماهیت پرچالش دوره پساجنگ در ایران، از لزوم باز تعریف اولویت‌های اقتصادی کشور سخن گفت. وی مزیت محوری، تنوع روابط منطقه‌ای، اقتصاد مردمی و توسعه زیرساخت‌ها را مهم‌ترین ارکان عبور از دوران ناپایدار کنونی برشمرد.
استمرار وضعیت بحرانی، مانع تجربه کامل دوران پساجنگ
اباذر براری، مدرس دانشگاه و دبیر کل اتاق مشترک ایران و کویت و معاون بین الملل فدراسیون حمل و نقل و لوجستیک ایران در گفتگو با خبرنگار شاخص اول در رابطه با ضرورت‌های ایران در دوره پساجنگ اظهار کرد: «با توجه به نوع تحولات و نگاه استراتژیک در ایران، ما هیچ‌گاه به‌طور کامل وارد مرحله ثبات پساجنگ نمی‌شویم. اکنون نیز همچنان در وضعیت آتش‌بس و شرایط شکننده به سر می‌بریم. بنابراین نباید تصور کرد در وضعیت عادی قرار داریم، بلکه باید برای مواجهه با تداوم بحران‌ها آمادگی داشته باشیم.»
اقتصاد مبتنی بر مزیت‌های نسبی؛ راهبرد اصلی برای تاب‌آوری
این مدرس دانشگاه با اشاره به چالش‌هایی که در جریان جنگ ۱۲روزه اخیر برای کشور ایجاد شد، خاطرنشان کرد: «برخی تصورات در گذشته که بر خودکفایی کامل در همه حوزه‌ها تأکید داشتند، امروز ناکارآمدی خود را نشان داده‌اند. باید بر مبنای مزیت‌های نسبی در هر بخش برنامه‌ریزی کنیم؛ زیرا در بسیاری از بخش‌ها تولید داخلی ما متأثر از واردات است و در شرایط بحرانی، زنجیره تأمین با اختلال مواجه می‌شود.»
ضرورت نگاه متوازن به جغرافیای سیاسی منطقه
دبیرکل اتاق بازرگانی مشترک ایران و کویت در ادامه افزود: «وابستگی صرف به غرب و بی‌توجهی به ظرفیت‌های مناطق شمالی، جنوبی و به‌ویژه شرق کشور، در آینده می‌تواند چالش‌های ژئوپلیتیکی و اقتصادی متعددی برای ما ایجاد کند. توسعه همکاری‌ها در مرزهای شرقی می‌تواند دروازه‌ای برای مبادلات انسانی، حمل‌ونقل و اتصال به بازارهای تازه باشد.»
مردم محوری اقتصاد و بازآرایی زیرساخت‌ها
این کارشناس اقتصاد سیاسی بر نقش حیاتی مردم در ساختار اقتصادی کشور تأکید کرد و بیان کرد: «تجربه ثابت کرده اقتصاد دولتی پاسخگوی نیازهای کشور نیست. باید مدلی از اقتصاد مردمی را توسعه دهیم که در آن مردم نه فقط مصرف‌کننده، بلکه تصمیم ساز و ذی‌نفع اصلی باشند.»
وی همچنین با اشاره به وضعیت زیرساخت‌های کشور افزود: «چالش‌های تردد و حمل‌ونقل در بحران اخیر ثابت کرد زیرساخت‌های غیرنظامی ما در بسیاری موارد ضعیف و ناکارآمد هستند. نوسازی و توسعه این زیرساخت‌ها باید در اولویت قرار گیرد.»
مردم، سرمایه اجتماعی و بخش خصوصی؛ کلید عبور از بحران‌های داخلی
این کارشناس اقتصاد با تأکید بر اهمیت مردم و بخش خصوصی در مدیریت بحران‌ها، خواستار باز تعریف نقش دولت در تقویت سرمایه اجتماعی و به رسمیت شناختن ظرفیت‌های مردمی در ساختار حکمرانی شد.
اباذر براری در تحلیل شرایط اخیر کشور مطرح کرد: «در سراسر جهان، و به‌ویژه در ایران، مهم‌ترین ظرفیت برای مقابله با بحران‌های داخلی، بدون تردید مردم هستند. تجربه نشان داده حتی در شدیدترین شرایط، مردم ایران با رفتاری بزرگ منشانه از تکرار بحران‌های اجتماعی جلوگیری کردند. در حالی که در سایر کشورها با رخدادهای طبیعی مردم هجوم به فروشگاه‌ها می‌آورند، در ایران شاهد منطق، همراهی و آرامش بودیم.»
سرمایه اجتماعی، ستون اصلی تاب‌آوری ملی
این مدرس دانشگاه با اشاره به لزوم توجه به سرمایه اجتماعی ادامه داد: «سرمایه اجتماعی چیزی نیست که دولت‌ها بتوانند نادیده بگیرند. این سرمایه، عامل پیونددهنده مردم، دولت و بخش خصوصی در قالب یک مثلث هماهنگ است که می‌تواند کشور را از بحران عبور دهد.»
تقویت بخش خصوصی؛ پایدارترین پشتیبان اقتصاد
وی با تاکید بر شکست‌پذیری اقتصاد دولتی تصریح کرد: «تجربه بحران اخیر نشان داد که تنها با فعال‌سازی بخش خصوصی و مشارکت واقعی مردم در تصمیم سازی های اقتصادی می‌توان از بحران‌ها گذر کرد. اگر دولت به این باور برسد، مسیر حکمرانی به مراتب پویاتر و پاسخگوتر خواهد بود.»
حکمرانی خوب و بازدارندگی؛ دو رکن اساسی در مواجهه با تهدیدها
معاون بین‌الملل فدراسیون حمل‌ونقل و لجستیک ایران، در سخنان خود به مقایسه تجربه ایران با سایر کشورها پرداخت و خاطرنشان کرد: «هیچ دو کشوری شرایط یکسان ندارند. ایران با ویژگی‌های خاص سیاسی، فرهنگی و امنیتی خود نیازمند الگویی بومی در حکمرانی و سیاست‌گذاری است. آنچه تعیین‌کننده موفقیت در عبور از بحران خواهد بود، تقویت قدرت بازدارندگی و حکمرانی هوشمندانه و همراه با مردم است.»
شاخص اول | تحلیلی بر آینده اقتصاد ایران
