وضعیت شوکه‌کننده نرخ‌های ارز در ایران
اقتصاد ایران در گرداب ۵ نرخ ارز متفاوت گرفتار شده است:
-
ارز ترجیحی (۲۸,۵۰۰ تومان) – برای کالاهای اساسی
-
ارز نیمایی – برای واردات بخش خصوصی
-
ارز صادراتی
-
ارز آزاد (بازار آزاد)
-
ارز سامانه‌های خاص
چرا چندنرخی بودن ارز فاجعه‌بار است؟
-
فساد سیستماتیک: ایجاد شبکه‌های رانت‌خواری گسترده
-
تضعیف تولید: هدایت منابع به سمت دلالی به جای تولید
-
کاهش ذخایر ارزی: اتلاف منابع ملی برای کنترل مصنوعی قیمت‌ها
-
شوک‌های ارزی: انباشت فشارهای پنهان که ناگهان آزاد می‌شوند
نگاهی به تاریخچه سیاست‌های شکست‌خورده ارزی
-
سال‌های ۹۷-۱۴۰۰: تخصیص ۶۶ میلیارد دلار ارز ۴,۲۰۰ تومانی
-
رانت ایجاد شده: ۷۷۰ هزار میلیارد تومان
-
نتیجه: تشدید تحریم‌ها + کاهش شدید ارزش پول ملی
راه حل چیست؟ پیشنهاد کارشناسان
-
حرکت به سمت نظام ارزی شناور مدیریت شده
-
حذف تدریجی ارز ترجیحی
-
هدفمندسازی یارانه‌ها به جای کنترل قیمت ارز
-
تقویت نظارت بر تخصیص ارز
هشدار جدی: آینده‌ای نگران‌کننده در انتظار است
-
ذخایر ارزی در خطر: ادامه این روند ذخایر را به سرعت مصرف می‌کند
-
تورم فزاینده: کنترل مصنوعی قیمت‌ها نتیجه معکوس دارد
-
بی‌ثباتی اجتماعی: افزایش فشار بر اقشار کم‌درآمد
