قربانعلی تنگ شیر، مدرس دانشگاه و نایب‌رئیس انجمن متخصصان روابط عمومی ایران، در گفت‌وگو با خبرنگار شاخص اول، با انتقاد از عملکرد صنعت خودرو، اظهار کرد:
“مردم سال‌ها درگیر ثبت‌نام، قرعه‌کشی و پرداخت پول برای خودرو بودند، اما نتیجه‌ای نگرفتند. در هیچ جای دنیا چنین روندی وجود ندارد.”
وی با اشاره به ابهامات درباره واریز سود سهام عدالت نیز گفت:
“برای مردم این موضوع مبهم است؛ مشخص نیست صاحب آن کیست، چقدر سود داده و چه شرکت‌هایی از آن بهره برده‌اند.”
تنگ شیر تصریح کرد:
“برای بازسازی اعتماد عمومی، دولت، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد باید با شفاف‌سازی و ارائه برنامه‌های کاربردی، رضایت مردم را جلب کنند. اخلاق حرفه‌ای باید در جامعه توسعه یابد.”
تأثیر بحران‌های اقتصادی بر فرهنگ
وی با اشاره به تأثیر بحران‌های اقتصادی بر رفتارهای فرهنگی مردم ایران، اظهار کرد:
“اگر غذای مردم تأمین نشود، فرهنگ جایگاهی نخواهد داشت. در صف نانوایی هم مردم تلاش می‌کنند که رفتار فرهنگی داشته باشند، اما شرایط اقتصادی تعیین‌کننده است.”
نایب‌رئیس انجمن متخصصان روابط عمومی ایران خاطرنشان کرد:
“در کشورهای پیشرفته، اقتصاد و فرهنگ رابطه‌ای نموداری دارند، زیرا مردم با فرهنگ زندگی می‌کنند و واکنش‌هایشان ریشه در سنت‌ها ندارد، بلکه حاصل شرایط جدید اقتصادی است.”
وی تصریح کرد:
“مردم سبک زندگی خود را تغییر می‌دهند تا از قافله عقب نمانند. فرهنگ صرفه‌جویی نیز وابسته به شرایط اقتصادی است.”
خستگی مزمن جامعه و نقش نهادهای فرهنگ‌ساز
وی با اشاره به خستگی مزمن در جامعه، مطرح کرد:
“در شرایط آرامش، مردم می‌توانند فرهنگ خود را رعایت کنند. نمونه بارز آن همکاری مردم در دوران کرونا بود که با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، عملکرد خوبی از خود نشان دادند.”
در ادامه، تنگ شیر درباره نقش نهادهایی چون آموزش و پرورش، رسانه‌ها و نهادهای دینی در فرهنگ‌سازی، اظهار کرد:
“در تمام دنیا مردم رسانه‌ها را می‌پذیرند، اما آموزش و پرورش بیشتر برای آموزش کودکان است تا نهادینه‌سازی مصرف و اقتصاد. شبکه‌های اجتماعی می‌توانند در حل بحران‌ها مؤثر باشند، اما نهادهای دیگر ابتدا باید اعتمادسازی کنند.”
وی تأکید کرد:
“مردم به این نهادها اعتماد ندارند و برای ایجاد اعتماد باید عملکرد مسئولان شفاف و قابل‌قبول باشد؛ مردم زمانی اعتماد می‌کنند که وزرا، مدیران و مقامات در صف اول کمک‌رسانی باشند و الگو شوند.”
اعتمادسازی نیازمند عملکرد درست است
این استاد دانشگاه در پاسخ به پرسشی درباره چگونگی تقویت اعتماد و همبستگی اقتصادی از طریق فرهنگ‌سازی، تبیین کرد:
“فرهنگ و اعتمادسازی دو مقوله متفاوت‌اند. نمی‌توان از مردم خواست که صرفاً اعتماد داشته باشند. اعتماد عمومی نتیجه عملکرد درست مدیران و سیستم‌هاست.”
او در پایان خاطرنشان کرد:
“صنعت سینما، ورزش و دانشگاه نیز نیازمند بازنگری هستند. بسیاری از هنرمندان و ورزشکاران در گمنامی زندگی می‌کنند و سینما به سمت بی ریشه سازی و کمدی‌های غیرقابل تصور پیش رفته است. همه ما باید برای بهبود شرایط اقتصادی کشور از راه‌های مختلف به یکدیگر کمک کنیم.
